LASEROTERAPIA WYSOKOENERGETYCZNA W WYBRANYCH PROBLEMACH DERMATOLOGICZNYCH I KOSMETYCZNYCH -DOŚWIADCZENIA WŁASNE 

Otwórz pełną rozprawę doktorską

Streszczenie

Laseroterapia wysokoenergetyczna, jak rzadko która forma leczenia, stwarza ogromne możliwości oddziaływania na urodę i estetykę ciała. Lasery stwarzają możliwość skutecznego likwidowania zmian, które do niedawna nie były w gestii zainteresowania medycyny, a jednak z punktu widzenia pacjenta mogą stanowić istotny problem estetyczny. Wyrazem panujących trendów jest zastosowanie laserów wysokoenergetycznych w usuwaniu zbędnego owłosienia, niepożądanych tatuaży czy powierzchownych zmian naczyniowych skóry. 

Przedmiotem prezentowanej pracy była ocena efektywności i przydatności laseroterapii wysokoenergetycznej w wybranych problemach dermatologicznych i kosmetycznych,  bejmujących usuwanie tatuaży, usuwanie zmian naczyniowych skóry oraz depilację laserową. Badania zostały przeprowadzone w latach 2006 - 2009. Projekt składał się z trzech części i obejmował badanie efektywności i przydatności zabiegów: 

  1. usuwania tatuaży przy użyciu lasera Nd-Yag typu Q-Switched o długości fali 1064nm i 532nm oraz ocenę czynników mających wpływ na ich efekt. 
  2. usuwania wybranych zmian naczyniowych skóry przy pomocy lasera Nd-Yag KTP   długości fali 532nm oraz ocenę czynników mających wpływ na ich efekt. 
  3. depilacji wykonywanej za pomocą lasera Nd-Yag o długości fali 1064nm oraz ocenę czynników mających wpływ na jej efekt. 

W części pracy dotyczącej laserowego  suwania tatuaży do badań zakwalifikowano pacjentów, u których usuwano 84 tatuaże. Zgodnie z metodyką do zabiegów zostały zakwalifikowane osoby posiadające tatuaże w kolorze tuszu, który dobrze absorbuje energię emitowaną przez zastosowane urządzenie laserowe : w kolorze czarnym, w kolorze określonym jako szary (szaro-granatowy, szaro-niebieski lub grafitowy) oraz czerwonym i brązowym. Efekty przeprowadzonych zabiegów badano w grupach podzielonych ze względu na metodę wykonania tatuażu : amatorskie (41), profesjonalne (34), kosmetyczne (9). Wszystkie tatuaże kosmetyczne wykonane były na łuku brwiowym. Efekty usuwania tatuaży amatorskich i profesjonalnych badano w grupach podzielonych ze względu na kolor (czarne, szare i czerwone) oraz ilość zdeponowanego w tkance barwnika. Uwzględniając stopień wysycenia tkanki barwnikiem tatuaże zostały podzielone na dwie grupy : z wypełnieniami (wykonane sposobem wypełnienia powierzchni tkanki tuszem, uzyskiwane w wyniku wielokrotnego przejścia aparatem po powierzchni skóry) oraz bez wypełnień (wykonane metodą cieniowania, linii). Łącznie przeprowadzono 235 zabiegów, a ich efekty poddano analizie.

W części pracy dotyczącej laserowego usuwania zmian naczyniowych skóry do badań zakwalifikowano 116 pacjentów, u których usuwania zmiany o charakterze teleangiektazji, zlokalizowanych w okolicy twarzy (108), pajączków naczyniowych (spider nevi) (41) oraz cherry angioma (12). Ze względu na różny charakter analizowanych zmian, oraz zastosowanie różnej metody i parametrów fizycznych wiązki lasera uzyskane efekty analizowano w osobnych grupach. Efekty zabiegów analizowano również ze względu na lokalizacje zmian.
W części pracy dotyczącej depilacji laserowej do badań zakwalifikowano 152 osoby. Badaniom poddano efekty po wykonaniu 290 serii zabiegów laserowego usuwania włosów w różnych okolicach ciała. W sumie w czasie trwania badań zanalizowano efekty 1981 zabiegów. Analizy efektów zabiegów dokonano w grupach uwzględniających kolor włosa (włosy czarne, włosy brązowe, włosy brązowo-jasne) oraz okolicę ciała poddawaną zabiegowi. Ocenie podlegały czynniki, które mają wpływ na poziom zadowolenia pacjenta z przeprowadzonych zabiegów depilacji laserowej : redukcję owłosienia w stosunku do stanu przed zabiegami, czasową utratę włosów występującą pomiędzy zabiegami (związaną z opóźnieniem odrostu włosa, utrzymującym się przez okres zgodny z fazą telogenu), zmianę w grubości włosa, wystąpienie efektu wolniejszego wzrostu włosa. Ponadto oceniano estetykę skóry u pacjentów, u których wcześniej obserwowano zmiany skórne spowodowane stosowaniem nielaserowych metod depilacji. Badanie efektów długoterminowych przeprowadzono w grupie pacjentów, rok po zakończeniu przez nich terapii.
Ocena efektów zabiegów laserowego usuwania tatuaży oraz laserowego usuwania zmian naczyniowych skóry dokonywana była niezależnie przez pacjenta oraz osobę przeprowadzającą zabiegi na podstawie fotografii porównawczej przez zabiegami oraz podczas kolejnych wizyt. Oceny efektów depilacji dokonywał pacjent, na podstawie obserwacji własnych. Ponadto poddano analizie występowanie odczynów pozabiegowych, okres ich utrzymywania się oraz występowanie trwałych powikłań. 
Na podstawie uzyskanych wyników można wnioskować, że zabiegi z wykorzystaniem laserów wysokoenergetycznych w problemach dermatologicznych oraz kosmetycznych takich jak: niepożądane tatuaże, zbędne owłosienie, powierzchowne zmiany naczyniowe wykazały wysoką skuteczność. Zastosowana metodyka zabiegowa niesie minimalne ryzyko powikłań, a efekty uzależnione są od wielu czynników, ściśle powiązanych z charakterem usuwanych zmian. 

W przypadku zabiegów usuwania tatuaży, za pomocą lasera Nd-Yag typu Q-Switched 1064/532nm efekt zabiegu uzależniony jest od ilości barwnika zdeponowanego w skórze właściwej. Najlepsze efekty uzyskano w usuwaniu tatuaży amatorskich w kolorze szarym. Usunięcie tatuaży charakteryzujących się dużą ilością wprowadzonego barwnika, szczególnie tatuaży profesjonalnych w kolorze czarnym, wykonanych sposobem wypełnienia wymaga przeprowadzenia największej liczby zabiegów. W takich wypadkach końcowy efekt zabiegu można ocenić kilka lat po rozpoczęciu terapii. Prawdopodobnie nie w każdym wypadku możliwe jest całkowite usunięcie tuszu ze skóry. Dostosowanie odstępów pomiędzy zabiegami, zależnie od przebiegu procesu rozjaśniania tatuażu przyniosło zadawalające efekty. Zgodnie z przyjętą metodą, podczas dalszych etapów terapii, wydłużano okresy pomiędzy zabiegami (3-6 miesięcy). Uzyskiwany pomiędzy zabiegami efekt rozjaśnienia był wynikiem przebiegającego w tym okresie procesu utylizacji barwnika, przez naturalne procesy fagocytozy.
W przypadku zabiegów laserowego usuwania zmian naczyniowych skóry najlepsze efekty uzyskano w wyniku usuwania zmian typu angioma cherry. Podobne, zadawalające efekty terapii uzyskano podczas usuwania zmian typu spider nevi oraz teleangiektazje. Efekt terapii zmian typu teleangiektazje zależy od miejsca lokalizacji problemu. Najmniej korzystne efekty, charakteryzujące się również najmniejszą trwałością zabiegów, obserwowane były w okolicy skrzydełek nosa.
W zabiegach depilacji laserowej czynnikiem determinującym efektywność terapii jest kolor włosa oraz okolica ciała poddawana zabiegowi. Dostosowanie odstępów między zabiegami indywidualnie, zależnie od koloru włosa oraz depilowanej okolicy przyniosło zadawalające efekty. Najlepsze efekty uzyskiwane są w przypadku włosów czarnych. Nie w każdym przypadku można uzyskać trwały efekt depilacji. U kobiet posiadających włosy w okolicach typowych dla owłosienia męskiego (na twarzy) oraz u osób posiadających włosy jasne prawdopodobieństwo uzyskania efektu trwałego jest mniejsze. Niezależnie od koloru włosa, uzyskano poprawę w postaci zmniejszenia szybkości wzrostu włosa oraz jego grubości, jednak efekt ten najbardziej wyrażony oraz najszybciej uzyskiwany był w przypadku włosów czarnych. U osób, u których wcześniej obserwowano zmiany dermatologiczne spowodowane innymi nielaserowymi metodami usuwania niepożądanego owłosienia obserwowano poprawę estetyki skóry. 

Otwórz pełną rozprawę doktorską